Epidemia koronawirusa sparaliżowała wszystkie aspekty naszego życia – także wymiar sprawiedliwości. Sądy powszechne zajmują się tylko najpilniejszymi i najważniejszymi sprawami, odwołano większość rozpraw. W tym samym czasie sądy zaczynają się zmagać z coraz większymi problemami kadrowymi. To wydłuża czas potrzebny do uzyskania wyroku. Już teraz wiadomo, że po zakończeniu epidemii sądy będą potrzebowały kilku miesięcy, by uporać się z zaległymi sprawami.
Czy istnieje jakiś inny tańszy i szybszy sposób rozwiązywania sporów, który już dziś pozwoli stronom załatwić ich sprawy, a w przyszłości odciąży wymiar sprawiedliwości i ograniczy przewlekłość postępowań sądowych?
Takim środkiem z pewnością jest mediacja. Stosunkowo młoda forma załatwiania sporów w naszym kraju ale wydaje się że może być „lekiem” na koronawirusa w sądach.
Mediacja to metoda pozasądowego rozwiązywania konfliktów, prosta i przyjazna dla stron. Jest to rozmowa stron w obecności mediatora, czyli bezstronnej osoby trzeciej. Zadaniem mediatora jest takie prowadzenie rozmowy, aby strony poszukały sposobu rozwiązania konfliktu, tak żeby był korzystny dla obu stron. Czynności te przeprowadza się w poufnej, swobodnej atmosferze, najczęściej w biurze mediatora lub przy wykorzystaniu środków komunikowania się na odległość.
Mediator nie pełni funkcji sędziego ani arbitra. Nie rozstrzyga sporu, lecz wspiera do znalezienia najkorzystniejszego rozwiązania. Mediacja może być prowadzona w wielu typach sporów, zarówno w sprawach gospodarczych, cywilnych czy prawa pracy.
Sporo spraw skierowanych do mediacji udaje się załatwić zdecydowanie szybciej, niż na drodze sądowej. Sprawa sądowa może zostać skierowana do mediacji bezpośrednio przez sąd ale lepiej, gdy korzysta się z mediacji wcześniej. Wówczas jest najwięcej korzyści pod względem kosztów i czasu.
Sprawy sądowe trwają od kilku miesięcy do kilku lat i zwykle jedna ze stron jest niezadowolona z wyroku. Mediacja może rozwiązać spór w parę tygodni, a osiągnięte porozumienie daje możliwość utrzymania relacji pomiędzy stronami.
Należy pamiętać, że mediacja nie zawsze kończy się sukcesem i pomaga w rozwiązaniu problemów. W obliczu wyzwań które będzie w najbliższym czasie miał wymiar sprawiedliwości wydaje się być koniecznością. Mediacje są ważnym narzędziem z punktu widzenia każdej ze strony która jest ze sobą w konflikcie.
W czasie epidemii koronawirusa, mediacja jest środkiem bez konieczności wychodzenia z biura, bądź domu, gdyż może odbyć się w sposób zdalny. Mediacja może być bowiem prowadzona przez mediatora za pośrednictwem wideokonferencji, z zachowaniem zasad poufności i ochrony danych osobowych.
Czas pokaże czy mediacja okaże się „lekiem” dla przeciążonych sądów.